มีเรื่องเล่าสืบต่อกันมาว่า พื้นที่นี้มีลักษณะเป็นป่า มีสัตว์ป่าอยู่อาศัยจำนวนมาก มีหนองน้ำกว้างใหญ่หนึ่งแห่ง ซึ่งมีสัตว์อยู่ชุกชุม ประชาชนในพื้นที่ล่าสัตว์เพื่อนำมาเป็นอาหาร ด้วยวิธีการทำหุ่นรูปสัตว์หลายชนิด เพื่อสวมศีรษะในการใช้หลอกล่อสัตว์ให้หลงกลมาติดกับ แล้วเรียกเพี้ยนไปจากเดิมเป็น "ดอนหัวล่อ" จนกลายมาเป็น "ดอนหัวฬ่อ" ชื่อของตำบลตราบถึงทุกวันนี้
สมัยก่อนตำบลดอนหัวฬ่อ มีสภาพเป็นป่าและมีหนองน้ำกว้างใหญ่อยู่แห่งหนึ่งจะมีสัตว์ป่านานาชนิดมาดื่มกินน้ำเป็นประจำ พวกล่าสัตว์ในสมัยนั้นจะมาล่าสัตว์โดยทำหุ่นเป็นรูปสัตว์ต่าง ๆ สวมศีรษะเพื่อใช้ล่อสัตว์ให้มาติดกับแล้วนำไปเป็นอาหาร ชาวบ้านจึงเรียกบริเวณนี้ว่า "ดอนหัวล่อ" ต่อมาชาวบ้านได้อพยพย้ายมาทำไร่ทำนา แล้วเรียกเพี้ยนไปจากเดิมเป็น "ดอนหัวฬ่อ" จนกลายมาเป็นชื่อของตำบลตราบถึงทุกวันนี้
พระพุทธไสยาสน์ วัดสังกะสี
หลวงพ่อลอย วัดดอนดำรงธรรม
สำนักงานเทศบาลตำบลดอนหัวฬ่อ
เส้นทางการคมนาคมที่สำคัญ
ในเขตพื้นที่ของเทศบาลตำบลดอนหัวฬ่อมีถนน 53 สาย แยกเป็น
1. ถนนลาดยาง 12 แห่ง
2. ถนนคอนกรีต 35 แห่ง
3. ถนนหินคลุก 5 แห่ง
4. ถนนดิน หรือลูกรัง 1 แห่ง
สถานศึกษา
1. โรงเรียนเทศบาลดอนหัวฬ่อ 1 หมู่ที่ 7
2. โรงเรียนวัดดอนดำรงธรรม หมู่ที่ 4
3. ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กก่อนวัยเรียน (ถ่ายโอนจากกรมการพัฒนาชุมชน) จำนวน 2 แห่ง หมู่ที่ 4 และ 7
4. ศูนย์การเรียนประจำตำบลดอนหัวฬ่อ (กศน.ตำบลดอนหัวฬ่อ) อาคารอเนกประสงค์ หมู่ที่ 4
5. ศูนย์การเรียนรู้ตำบลดอนหัวฬ่อ หมู่ที่ 5
การสาธารณสุข
1. โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล 1 แห่ง หมู่ที่ 6
2. คลินิกรักษาโรคทั่วไป 7 แห่ง
3. คลินิกทันตกรรม 5 แห่ง
4. ครัวเรือนมี และใช้ส้วมราดน้ำ 9,963 ครัวเรือน
สาธารณูปโภค
ไฟฟ้า - ประชาชนในพื้นที่เทศบาลตำบลดอนหัวฬ่อ ใช้ไฟฟ้าจากการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคจังหวัดชลบุรี และการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคอำเภอพานทอง โดยมีไฟฟ้าใช้ร้อยละ 100
ประปา - ประชาชนในพื้นที่เทศบาลตำบลดอนหัวฬ่อ ใช้น้ำประปาจากการประปาส่วนภูมิภาค สาขาชลบุรี (ชั้นพิเศษ) แต่ยังไม่ครอบคลุมทุกพื้นที่ ในบางหมู่บ้านยังใช้ระบบประปาหมู่บ้านและแหล่งน้ำธรรมชาติอยู่
กีฬา นันทนาการ/พักผ่อน
1. ลานกีฬาเอนกประสงค์ 2 แห่ง หมู่ที่ 4 และ 7
2. สวนสาธารณะ 2 แห่ง หมู่ที่ 4 และ 7
สถาบันและองค์กรทางศาสนา
วัดในเขตเทศบาลจำนวนทั้งสิ้น 4 วัด มีศาลเจ้า 1 แห่ง หมู่ที่ 4
1. วัดดอน ดำรงธรรม หมู่ที่ 4
2. วัดสังกะสี หมู่ที่ 1
3. วัดมาบสามเกลียว หมู่ที่ 7
4. วัดชากสมอ หมู่ที่ 2
การท่องเที่ยว สถานที่ท่องเที่ยว
1. พระศรีสรรเพชญ์ วัดสังกะสี หมู่ที่ 1 - พระปรางค์ไสยาสน์ที่ใหญ่ที่สุดในภาคตะวันออก
2. หลวงพ่อลอย วัดดอนดำรงธรรม หมู่ที่ 4 - เป็นพระคู่บ้านประจำตำบลดอนหัวฬ่อ
3. พิพิธภัณฑ์เรือนไทย บ้านมาบสามเกลียว หมู่ที่ 7 - แหล่งเรียนรู้ และรวบรวมเครื่องมือทำมาหากิน ซึ่งแสดงถึงการดำรงชีวิตของคนในอดีตกาล
เดิมพื้นที่ในเขตเทศบาลตำบลดอนหัวฬ่อมีลักษณะเป็นไร่นา แต่ปัจจุบันพื้นที่มีการเปลี่ยนแปลงไปเป็นพื้นที่อุตสาหกรรม พาณิชยการและที่อยู่อาศัย ส่งผลให้การประกอบอาชีพของประชากรเปลี่ยนแปลงไป โดยอาชีพหลักของประชากรในเขตเทศบาลมีดังนี้
การประกอบธุรกิจให้เช่าอสังหาริมทรัพย์ : ในเขตเทศบาลตำบลดอนหัวฬ่อมีการอยู่อาศัยของประชากรแฝงเป็นจำนวนมาก
ซึ่งเป็นประชากรที่ทำงานในโรงงานอุตสาหกรรมในนิคมอุตสาหกรรมอมตะนคร โดยประชากรเหล่านี้จะทำการเช่าบ้าน ห้องแถว หรือหอพัก เพื่ออยู่อาศัย
ประชากรในพื้นที่ที่มีที่ดินหรืออาคารอยู่ก็พัฒนาพื้นที่ของตนเพื่อให้ผู้อื่นเช่าอาศัยหรือประกอบพาณิชยกรรม
พาณิชยกรรม : เนื่องด้วยการขยายตัวอย่างรวดเร็วของชุมชน ประชากรในพื้นที่ได้มีการเปิดร้านค้าขายสินค้าและบริการต่าง ๆ
ริมถนนดอนหัวฬ่อ-คลองสัตตพงศ์ อีกทั้งยังมีศูนย์การค้าโรงบินสัน สาขาชลบุรีอยู่ในพื้นที่อีกด้วย
การบริการ : เช่น รถรับจ้าง ซ่อมเครื่องมือเครื่องใช้ บริการทำความสะอาด
แรงงานในโรงงานอุตสาหกรรม : ในจำนวนนี้รวมไปถึงประชากรแฝงจากต่างพื้นที่ และแรงงานต่างด้าว
อาชีพประชาชนส่วนใหญ่มีอาชีพ
| ประเภท | จำนวนร้อยละ |
|---|---|
| รับจ้าง | 40 |
| ค้าขาย | 25 |
| ธุรกิจส่วนตัว | 20 |
| เกษตรกรรม | 5 |
| อื่นๆ | 10 |
หน่วยธุรกิจในเขตเทศบาลตำบลดอนหัวฬ่อ
| ประเภทธุรกิจ | จำนวน/แห่ง |
|---|---|
| โรงงานอุตสาหกรรม | 185 *ไม่รวมกำลังก่อสร้าง |
| ธุรกิจบ้านจัดสรร | 23 |
| สถานีบริการน้ำมัน | 2 |
| โรงงานผสมอาหารสัตว์ | 1 |
| ธนาคาร | 7 |
| ร้านสะดวกซื้อ | 16 |
| โรงแรม | 4 |
| อพาร์ทเม้นต์ | 77 |
| ตลาด | 4 |
พื้นที่อาณาเขตการปกครอง เทศบาลตำบลดอนหัวฬ่อ
ทิศเหนือ : มีแนวเขตติด องค์การบริหารส่วนตำบลพานทองหนองกะขะ และองค์การบริหารส่วนตำบลบ้านเก่า อำเภอพานทอง
ทิศใต้ : มีแนวเขตติด เทศบาลตำบลนาป่า อำเภอเมืองชลบุรี
ทิศตะวันออก : มีแนวเขตติด เทศบาลตำบลหนองตำลึง และองค์การบริหารส่วนตำบลพานทองหนองกะขะ อำเภอพานทอง
ทิศตะวันตก : มีแนวเขตติด เทศบาลตำบลคลองตำหรุ เทศบาลตำบลหนองไม้แดง และเทศบาลตำบลนาป่า อำเภอเมืองชลบุรี
เทศบาลตำบลดอนหัวฬ่อมีพื้นที่ครอบคลุม ดังนี้
ตำบลดอนหัวฬ่อ 1 ตำบล 7 หมู่บ้าน 8 ชุมชน
1. หมู่ที่ 1 บ้านชากสมอ
2. หมู่ที่ 2 บ้านหนองไผ่กลางดอนก
3. หมู่ที่ 3 บ้านหนองกงฉากก
4. หมู่ที่ 4 บ้านดอนบนก
5. หมู่ที่ 5 บ้านดอนหัวฬ่อก
6. หมู่ที่ 6 บ้านดอนล่างก
7. หมู่ที่ 7 บ้านมาบสามเกลียว
ชุมชนจำนวน 8 ชุมชน
1. ชุมชนที่ 1 สุขใจวิลล่า 1
2. ชุมชนที่ 2 บ้านชากสมอ
3. ชุมชนที่ 3 บ้านหนองไผ่กลางดอน
4. ชุมชนที่ 4 บ้านหนองกงฉาก
5. ชุมชนที่ 5 บ้านดอนบน
6. ชุมชนที่ 6 บ้านดอนหัวฬ่อ
7.ชุมชนที่ 7 บ้านดอนล่าง
8. ชุมชนที่ 8 บ้านมาบสามเกลียว
จากข้อมูลของกรมการปกครอง ประชากรในปลายปี พ.ศ. 2560 มีจำนวนทั้งสิ้น 11,779 คน แบ่งเป็นชาย 5,779 คน และเป็นหญิง 6,000 คน มีจำนวนบ้านทั้งหมด 12,622 หลัง มีความหนาแน่นของประชากรเฉลี่ย 636 คนต่อตารางกิโลเมตร สามารถแยกออกเป็นพื้นที่ได้ดังนี้
| หมู่ | จำนวนประชากร/คน | จำนวนบ้าน/หลัง | ||
|---|---|---|---|---|
| ชาย | หญิง | รวม | ||
| 1 | 2,011 | 1,978 | 3,989 | 2,479 |
| 2 | 545 | 568 | 1,113 | 1,159 |
| 3 | 774 | 830 | 1,604 | 1,355 |
| 4 | 960 | 1,032 | 1,992 | 2,775 |
| 5 | 816 | 888 | 1,704 | 2,565 |
| 6 | 269 | 264 | 553 | 1,428 |
| 7 | 404 | 440 | 844 | 861 |
| รวม | 5,779 | 6,000 | 11,799 | 12,622 |